Μας αφορά

Η πρόληψη είναι καλύτερη απ΄ τη θεραπεία λέμε όταν μιλάμε για την αντιπαραβολή υγείας και νόσου τόσο του ατόμου, όσο και των κοινωνικών συστημάτων. Βρισκόμαστε χρονικά στο παρόν σε μια ταραχώδη κοινωνική, οικονομική και πολιτική περίοδο που ξεκίνησε πριν 15 περίπου χρόνια με την ονομαζόμενη οικονομική κρίση η οποία συνεχίζει την αμείωτη καθοδική πορεία της, αγγίζοντας ολοένα και μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού της χώρας μας, συμπαρασύροντας κάθε έννοια σχετιζόμενη με την ασφαλή διαβίωση και ανάπτυξη μας.

Αν αναρωτηθεί κάποιος , ποιο είναι το πιο υγιές

τμήμα ενός πληθυσμού, αναλογικά θα διαπιστώσει πως πρόκειται για τον παιδικό και νεανικό πληθυσμό κι αυτό διότι η βιολογία του σώματος βρίσκεται σε άνθηση και η κοινωνικό-πολιτική εκπαίδευση του προσώπου στη βάση της προσοχής και της φροντίδας της πολιτείας. Θέλουμε και επιδιώκουμε να μεγαλώσουμε παιδιά υγιή σωματικά και με ελεύθερα δημοκρατικά πνεύματα .Στους νέους παραδίδουμε τη σκυτάλη. Η πρώτη ψυχοβιολογική ασφάλεια του παιδιού εξασφαλίζεται μέσα στην οικογένεια που το φροντίζει. Απαραίτητα και επιτακτικά όμως αυτό συντελείται με την αρωγή της οργανωμένης κοινωνίας η οποία αποτελούμενη από νόμους, θεσμούς και δομές στοχεύει στην άρση των όποιων εμποδίων εμφανίζονται για τον αναπτυσσόμενο νέο άνθρωπο και τους φροντιστές του.

Τι συμβαίνει λοιπόν σήμερα; Για ποια υγεία μιλάμε;

Τα παιδιά και οι έφηβοι βρίσκονται όλο και πιο συχνά στους τίτλους των ειδήσεων με αρνητικό πρόσημο. Βία με κακοποιητικές συμπεριφορές μεταξύ συνομηλίκων, χρήση και εξάρτηση από ουσίες και διαδίκτυο, βία εναντίον του εαυτού με αύξηση των περιστατικών ολοκληρωμένης αυτοχειρίας, σύσταση ομάδων με παραβατική και ενίοτε με εγκληματική συμπεριφορά, εγκατάλειψη μαθησιακών στόχων, αύξηση μαθησιακών διαταραχών, αύξηση ψυχιατρικών διαγνώσεων, χορήγησης αντίστοιχων αγωγών και κλινικών νοσηλειών. Η αριθμητική καταγραφή των παραπάνω είναι τρομακτικά αυξανόμενη. Αυτός όμως ο ηλικιακά εξαρτημένος από ενήλικες πληθυσμός, ζει και αναπτύσσεται κάτω απ΄την ομπρέλα της πολιτείας που είναι υπεύθυνη για την απρόσκοπτη και αβλαβή συνέχιση της ζωής. Και σταματάμε εδώ. Έχουμε λοιπόν διαπιστώσει και περιγράψει αδρά μια εικόνα που αναδεικνύει πως ο πιο ευάλωτος ηλικιακά πληθυσμός που δεν δύναται να είναι αυτόνομος και αυτοδιαχειριζόμενος ακριβώς λόγω του νεαρού της ηλικίας, μας επιστρέφει σε καθρέφτισμα για το που βρισκόμαστε σήμερα ως κοινωνία. Με λογικά άλματα μπορούμε να υποθέσουμε τι συμβαίνει και στις υπόλοιπες ηλικιακές ομάδες ακόμη και αν δεν είχαμε στοιχεία ( που έχουμε στοιχεία και είναι κι αυτά ανάλογα με την παραπάνω εικόνα).Το σύνολο κοινωνικό περιβάλλον νοσεί. Στη νόσο , ψάχνουμε τα αίτια και έπειτα προχωράμε στην θεραπεία. Αν δεν γνωρίζουμε τα αίτια κάνουμε αντιμετώπιση συμπτωμάτων , συνεχίζοντας την έρευνα μέχρι την αποκάλυψη του αίτιου. Η υγεία είναι η συνολική κατάσταση του οργανισμού και της ύπαρξης. Το σώμα και ο ψυχισμός είναι αλληλένδετα. Δεν διαχωρίζονται. Είναι ο συνολικός μηχανισμός επιβίωσης, εξέλιξης και ανάπτυξης του εκάστοτε προσώπου και κατ επέκταση του κοινωνικού συνόλου .

Στην πόλη των Χανίων το ψυχιατρικό νοσοκομείο που λειτούργησε για κάποιες δεκαετίες, κατάφερε να κλείσει οριστικά ως νοσοκομειακός οργανισμός το 2012. Μετά από συντονισμένη , επίμονη και επίπονη προσπάθεια κάποιων πρωτοπόρων ψυχιάτρων που μεθοδικά και οργανωμένα συσπείρωσαν κάποιους δεκάδες εργαζόμενους με κοινό όραμα μια άλλη αντιμετώπιση του ατόμου που θα υποστεί κάποια στιγμή στη ζωή του μια ψυχική ρωγμή που θα τον καταστήσει ευάλωτο, ανίσχυρο προσωρινά ή χρονίζοντα, τελικά καταφέρθηκε αυτό που για κάποιους έμοιαζε αδύνατον. Να δούμε τον άνθρωπο έξω από ιδρύματα και ισότιμο με κάθε άνθρωπο . Για να επιτευχτεί η κατάργηση του ψυχιατρείου εργαστήκαμε σκληρά και με γνώμονα τον σεβασμό στον πάσχων άτομο και με μελλοντικό σχεδιασμό υπέρ του, το εγχείρημα στέφθηκε με επιτυχία κλείνοντας πίσω μας μια πόρτα που έχει πολλές ιστορίες ντροπής για το ανθρώπινο ον. Στην υπηρεσία αυτής της υλοποίησης εντάχθηκαν τομείς όχι μόνο της ιατρικής , αλλά και της τέχνης, επιστημονικών ομάδων, της πανεπιστημιακής κοινότητας, των διαφόρων συλλογικοτήτων, της ενεργοποιημένης κοινωνικής αλληλεγγύης. Μαζί ονειρευτήκαμε την έξοδο απ΄την κόλαση, και τα καταφέραμε.

Έγινε η μετεγκατάσταση των εγκαταλελειμμένων αυτών  ανθρώπων στην κοινότητα σε χώρους διαβίωσης που έτειναν να ομοιάζουν όσο περισσότερο γίνεται στη  φιλοσοφία της  οικιακής διαβίωσης. Αρχικά υπήρξαν οικονομικά κονδύλια για τον οικιακό εξοπλισμό, τον θεραπευτικό σχεδιασμό, την κοινωνική επανένταξη , και μια υποψία για επαγγελματική μελλοντικά αποκατάσταση κάποιων. Οι εργαζόμενοι ήταν σε αριθμό ικανοποιητικά επαρκή για να εργαστούν και να συνεργαστούν με τη συνολική κοινωνία για το όραμα. Ο σχεδιασμός της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης τότε προέβλεπε και δημιούργησε το Ψυχιατρικό Τμήμα ενταγμένο στον Γενικό Νοσοκομείο της πόλης για τις απαραίτητες νοσηλείες, την Τομεοποίηση ανά νομό του νησιού, τις κοινοτικές δομές ( Ξενώνες, Διαμερίσματα, Οικοτροφεία, Ψηχογηριατρικοί Ξενώνες) για την φιλοξενία των ανθρώπων που ζούσαν μέχρι πρότινος στο ψυχιατρείο, την κοινοτική Δομή του Κέντρου Ψυχικής Υγείας, εποπτεύοντας τις παραπάνω δομές και  με διευρυμένη ανάπτυξη σε τμήμα ενηλίκων και τμήμα παιδιών-εφήβων. Επίσης ανέπτυξε και εξωκοινοτικές δομές (Κινητή Μονάδα ενηλίκων και παιδιών, Μονάδα Κατ΄οίκον Επισκέψεων κλπ) για την πρωτοβάθμια πρόληψη και παροχή ποικίλων  υπηρεσιών ψυχικής υγείας  του πληθυσμού σε όλον τον νομό  με έμφαση στην πρόληψη, την θεραπεία και την αποκατάσταση .

Τα τελευταία χρόνια πολλές φορές χρειάστηκε να αναστείλουμε μερικώς τις υπηρεσίες μας από τι μία λόγω τεράστιας αύξησης αναγκών του πληθυσμού και από την άλλη λόγω της μη επάρκειας αριθμητικά των εργαζομένων.

Σήμερα είμαστε αποδεκατισμένοι εργασιακά. Δεν επαρκούμε για τις τεράστιες κοινωνικές ανάγκες , έτσι όπως διαμορφώνονται. Δεν μπορούμε να προσφέρουμε αυτά που έχει ανάγκη η κοινωνία. Ούτε σε νοσοκομειακό επίπεδο, ούτε σε επίπεδο πρόληψης. Η ποιότητα , η συνέχεια, η επάρκεια των υπηρεσιών, υπολείπεται κατά πολύ. Όχι γιατί ξαφνικά οι εργαζόμενοι έγιναν αριβίστες, αδιάφοροι και κυνικοί. Αλλά γιατί βρίσκονται στα όρια της εξουθένωσης, της απαξίωσης και της επιβολής μη ανθρώπινων κυβερνητικών σχεδιασμών.

Η συνολική εικόνα είναι αυτή της κατάρρευσης. Η αποδόμηση ορίζεται από την εγκατάλειψη από πλευράς της πολιτείας. Η αποσάρθρωση αγγίζει κάθε τομέα της ζωής μας. Σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Θεσμοί , νόμοι, κοινωνικές δομές πλέουν τα λοίσθια. Για να τα πούμε απλά. Η επιβίωση αρχικά είναι αυτή που επιτρέπει την περαιτέρω ανάπτυξη. Για να συμβεί αυτό απαιτούνται μίνιμουμ διασφαλίσεις. Φαγητό, σπίτι, υγεία. Για την εξέλιξη απαιτούνται περαιτέρω εξασφαλισμένα τα αυτονόητα δικαιώματα μας. Επαρκή και διασφαλισμένη διαβίωση έχουμε έχοντας πλήρη δικαιώματα στους τομείς της Εργασίας, την Υγείας, της Παιδείας, του Πολιτισμού και της πρόσβασης σε αναλλοίωτο Φυσικό Περιβάλλον. Σήμερα όλα τα παραπάνω πλήττονται καταστροφικά και σφυροκοπούνται από πολιτικές εχθρικές προς τον παρόντα αλλά και τον μελλοντικό άνθρωπο. Δηλαδή εσένα και το παιδί σου. Εμένα και το παιδί μου. Τα παιδιά όλου του κόσμου. Γνωρίζουμε πως αυτά που απαιτούμε και αιτούμαστε είναι ο κόπος μας, ο χρόνος μας, οι αγώνες μας, που τους βλέπουμε να χάνονται μέρα τη μέρα από νεοφιλελεύθερες πολιτικές που ορίζουν το πρόσωπο να είναι αριθμός. Χρήμα και ποσοτική αποτίμηση είμαστε στους κυβερνητικούς σχεδιασμούς. Σε έναν κόσμο που η τεχνολογία καλπάζει, το χρήμα συσσωρεύεται στους λίγους, τα ιατρικά επιτεύγματα εφαρμόζονται σε αυτούς που έχουν κεφάλαια, η φύση είναι απόλαυση για τους καταπατητές και τους ολίγους.

Εν κατακλείδι και συμπυκνωμένα το νέο νομοσχέδιο για την υγεία είναι εναντίον της υγείας μας. Η επικινδυνότητα έγκειται στην ιδέα της ιδιωτικοποίησης των κοινωνικών δομών γενικότερα. Όσον αφορά εμάς που έχουμε πάρει τον όρκο του Ιπποκράτη για να προασπίσουμε τα δικαιώματα των συνανθρώπων μας στην υγεία γενικότερα αλλά και ειδικότερα την ψυχική υγεία, κρούουμε τον κώδωνα κινδύνου για την ανακατεύθυνση της δημόσιας υγείας από δημόσιο αγαθό προσβάσιμο στον κάθε πολίτη σε προϊόν πλουτισμού από την ιδιωτικοποίηση των ιατρικών υπηρεσιών γενικότερα, και αντιτασσόμαστε σθεναρά και απέναντι στην καταστολή των ψυχικά νοσούντων και της επιστροφής σε μεσαιωνικές «θεραπευτικές» πρακτικές. Ο έλεγχος και η αστυνόμευση της ζωής μας είναι πανταχού παρούσα ήδη . Ασθένεια σημαίνει να μην έχεις πια σθένος. Να μην έχεις δηλαδή τη ζωτική δύναμη να συνεχίσεις να υπάρχεις και να δημιουργείς. Αυτό δεν είναι ατομική ευθύνη. Είναι πρωτίστως πολιτική ευθύνη των εκάστοτε κυβερνώντων.

Στάσου για λίγο και αναλογίσου απλά. Ποιος απομυζεί την ενέργειά σου και με ποιο τρόπο; Απαριθμείστε μόνοι σας ποιοι τομείς της ζωής, σας φαίνονται να είναι υγιείς. Σκεφτείτε γιατί σήμερα περνάτε το κατώφλι μιας υπηρεσίας ιατρικής φροντίδας και που βιώνετε την α-σθένεια; Πόσους γύρω σας συναντάται που αισθάνονται καλά;

Τα θέματα βασικών ανθρώπινων αναγκών και αγαθών είναι θέματα που μας αφορούν όλους. Δεν είναι συντεχνιακά. Είσαι κι εσύ όπως κι εγώ πολίτης. Με πολλαπλούς κοινωνικούς ρόλους. Εργαζόμενος, γονιός, γείτονας, παιδί, σύντροφος κλπ. Σήμερα υγιής, κάποια στιγμή ασθενής. Κι εσύ ,κι εγώ. Υπάρχουν κοινές οικουμενικά ανθρώπινες ανάγκες. Αυτές να προασπιστείς. Όχι εμένα . Αλλά εμάς. Το παιδί που ήδη μεγαλώνει κι αυτό που θα γεννηθεί. Τα όνειρα και την ελπίδα που άλλοι διέσωσαν για μας πριν από μας. Έχουμε κοινή μοίρα και οι αγώνες είναι κοινοί

Συνοψίζοντας, κοινωνική ανομία εμφανίζεται εκεί που σπέρνεται η κοινωνική αδικία. Ισονομία, Δικαιοσύνη ας είναι το κοινό μας αίτημα και συμφέρον.