Η… γεωπολιτική της προεκλογικής εκστρατείας

Μόλις 24 ημέρες μας χωρίζουν από την ευρωκάλπη της 9ης Ιουνίου και τα κόμματα έχουν αρχίσει να «ανεβάζουν στροφές» και να ξεδιπλώνουν όλες τις πτυχές της προεκλογικής τους εκστρατείας – με διαφημιστικά σποτ, καμπάνιες στα social media και, φυσικά, με επιτόπιες συγκεντρώσεις σε διάφορα σημεία της χώρας.

Ακόμα και στην εποχή της… διαδικτυακής δημοκρατίας, η αυτοπρόσωπη παρουσία των πολιτικών και δη των πολιτικών αρχηγών σε κάθε περιοχή της Ελλάδας

θεωρείται ως εκ των ων ουκ άνευ. Μάλιστα, το κάθε κόμμα σχεδιάζει με διαφορετικό τρόπο την προσέγγισή του στις επισκέψεις του αρχηγού και των κορυφαίων στελεχών, γεγονός που – με πολύ επεκτατικό τρόπο στην έννοια – επιτρέπει να μιλήσει κάποιος για τη… γεωπολιτική της προεκλογικής καμπάνιας, μέσα από την οποία αποκαλύπτεται και η στοχοθεσία, αλλά και η στρατηγική των κομμάτων.

Οι επιδιώξεις των κομμάτων

Σε αδρές γραμμές, η Ν.Δ. μοιάζει να δίνει ιδιαίτερο βάρος σε περιοχές που διαπιστώνεται (μέσα από τις διάφορες μετρήσεις και δημοσκοπήσεις) ότι έχει χαμηλή συσπείρωση σε σχέση με τις εθνικές εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου του 2023, αλλά και σε περιφέρειες που κρίνεται ότι χρήζουν… ειδικής μεταχείρισης για διάφορους λόγους.

Όσον αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ, το ενδιαφέρον εστιάζεται στο να γίνει όσο το δυνατόν περισσότερο «γνωστός» ο νέος αρχηγός του Στέφανος Κασσελάκης και το «μήνυμα» που φέρνει για το κόμμα της μείζονος αντιπολίτευσης. Ο σχεδιασμός του προέδρου του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης πάντως δεν φαίνεται να έχει ιδιαίτερα γεωγραφικά χαρακτηριστικά, πλην ίσως του ειδικού ενδιαφέροντος για την Κρήτη.

Αντιθέτως είναι ξεκάθαρο ότι επιχειρεί να απλώσει την καμπάνια του σε όσο το δυνατόν περισσότερες κοινωνικές και ιδεολογικές ομάδες, ώστε να ανακτήσει ο ΣΥΡΙΖΑ τον πολυσυλλεκτικό χαρακτήρα που φαίνεται πως απώλεσε το διάστημα 2019-2023 περιοριζόμενος στον χώρο της Αριστεράς.

Από την άλλη πλευρά, όπως λένε οι πληροφορίες, στις οποίες έχει αναφερθεί κατ’ επανάληψη το «Ποντίκι», το ΠΑΣΟΚ επικεντρώνεται κυρίως στα αστικά κέντρα, και ιδιαίτερα στο Λεκανοπέδιο της Αττικής, όπου φαίνεται να έχει απώλειες. Αντιθέτως, εκτός Λεκανοπεδίου τα πράγματα φαίνονται καλύτερα και, κατά συνέπεια, ο Νίκος Ανδρουλάκης επιχειρεί να περιφρουρήσει τις αρκετά πιο ικανοποιητικές επιδόσεις του. Είναι πάντως χαρακτηριστικό το ότι, ενώ η αδυναμία στην Αττική είναι εντοπισμένη εδώ και πολλούς μήνες, η πληγή δεν έχει επουλωθεί και συνεχίζει να προκαλεί προβλήματα στην επίτευξη του εκλογικού στόχου του ΠΑΣΟΚ.

Φυσικά, όπως πάντα συμβαίνει, σταδιακά οι πορείες των πολιτικών αρχηγών θα συγκλίνουν, καθώς θα επισκέπτονται διαδοχικά τις μεγάλες πόλεις της χώρας (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Λάρισα, κ.λπ.), όπου, άλλωστε, βρίσκεται συγκεντρωμένο και το μεγαλύτερο μέρος των ψηφοφόρων, άρα και η μεγαλύτερη δυνατότητα… αλιείας ψήφων, στο «παρά πέντε» του ανοίγματος της κάλπης, ιδίως αν ληφθεί υπόψη η ιδιαιτερότητα των ευρωεκλογών, δηλαδή το χαμηλότερο ενδιαφέρον των πολιτών, αλλά και η πιο χαλαρή ψήφος που τις χαρακτηρίζει (και, βέβαια, σημαντικό ρόλο αναμένεται να παίξει και η αποχή, χωρίς ακόμα να είναι σίγουρο ποιον θα ευνοήσει και ποιον θα βλάψει).

Εν πάση περιπτώσει, για να γυρίσουμε στη στρατηγική της κυβέρνησης – που έχει ως στόχο την επίτευξη αποτελέσματος ίδιου ή, grosso modo, παραπλήσιου με αυτό των ευρωεκλογών του 2019, δηλαδή, πρωτιά με ποσοστό κοντά στο 33% – οι περιοδείες του Κυριάκου Μητσοτάκη ανά την Ελλάδα, που έχουν αρχίσει από νωρίς, δείχνουν ακριβώς τη στόχευσή του.

Θα δώσει ιδιαίτερο βάρος σε περιοχές της χώρας όπου για τον έναν ή τον άλλον λόγο η Ν.Δ. καταγράφει αποσυσπείρωση σε σχέση με τα αποτελέσματα του 2023 και ένα σαφές μήνυμα: «Σταθερότητα ή αστάθεια και περιπέτειες», συνοδευόμενο από την επωδό ότι οι ευρωεκλογές δεν (πρέπει να) είναι χαλαρές, καθώς από το αποτέλεσμά τους θα κριθεί η εκπροσώπηση της χώρας για τα επόμενα πέντε χρόνια στα όργανα της Ε.Ε.

Οι περιφέρειες των «ανταρτών»

Για παράδειγμα, ο πρωθυπουργός και πρόεδρος της Ν.Δ., αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Άγκυρα, έσπευσε να επισκεφθεί διαδοχικά την Αλεξανδρούπολη του νομού Έβρου και την Κομοτηνή του νομού Ροδόπης. Η παρουσία του εκεί δεν ήταν καθόλου τυχαία: ο Έβρος ακόμα «μετράει πληγές» από την περσινή καταστροφική πυρκαγιά στο δάσος της Δαδιάς, ενώ η Ροδόπη ήταν ο μοναδικός νομός της χώρας που ο ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε πρώτος στις εκλογές του 2023, με ποσοστό 33,6% έναντι 28,9% του κυβερνώντος κόμματος.

Ακόμα περισσότερο, στις αυτοδιοικητικές εκλογές του περασμένου Οκτωβρίου, περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης εξελέγη ο «αντάρτης» της Ν.Δ. Χριστόδουλος Τοψίδης (ο οποίος εκπροσωπεί την, ούτως ειπείν, πιο «λαϊκή» Δεξιά) και ηττήθηκε ο εκλεκτός της κυβέρνησης Χρήστος Μέτιος.

Οπότε είναι φυσικό ο Μητσοτάκης να επιδιώκει να συσπειρώσει όσο το δυνατόν περισσότερο τους εκεί ψηφοφόρους, πολλώ δε μάλλον αν ληφθεί υπόψη και η ιδιαιτερότητα της περιοχής, με τον μεγάλο αριθμό μουσουλμάνων πολιτών (κάτι που στις εθνικές εκλογές αξιοποίησε ο ΣΥΡΙΖΑ, έστω κι αν στη συνέχεια ο βουλευτής Οζγκιούρ Φερχάτ αποχώρησε για τη Νέα Αριστερά).

Μια άλλη περιφέρεια της χώρας στην οποία ο πρωθυπουργός έχει «ρίξει βάρος» είναι η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, με τον Μητσοτάκη να έχει ήδη επισκεφθεί Λέσβο και Χίο. Υπενθυμίζεται ότι στις αυτοδιοικητικές εκλογές ο Κώστας Μουτζούρης επανεξελέγη περιφερειάρχης «καθαρίζοντας» με σχετική άνεση τον υποψήφιο της Ν.Δ. Αλκιβιάδη Στεφανή, μια υποψηφιότητα στην οποία το κυβερνών κόμμα είχε «ποντάρει» πολύ, λόγω και του προφίλ του Α. Στεφανή, αλλά και της ενασχόλησής του με το μεταναστευτικό/προσφυγικό, ως υφυπουργός Άμυνας.

Η «γραμμή» Μητσοτάκη στα νησιά αυτά ήταν ελαφρώς διαφορετική: στη Λέσβο μίλησε κυρίως για τα έργα που γίνονται στο νησί και τη Visa Express σε Τούρκους τουρίστες, ενώ το βάρος στη Χίο έπεσε κυρίως στις ένοπλες δυνάμεις.

Περιοχές «ειδικού χειρισμού»

Επίσης, κατά την επίσκεψή του στη Θεσσαλία, ο πρωθυπουργός επικεντρώθηκε στα έργα ανάταξης της περιοχής μετά τις καταστροφικές πλημμύρες που προκλήθηκαν από τις κακοκαιρίες Daniel και Elias, διαβεβαιώνοντας τους κατοίκους ότι τα χρήματα για τα έργα – περίπου 3 δισ. ευρώ – είναι διασφαλισμένα και ότι οι παρεμβάσεις θα αρχίσουν άμεσα.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο ο Μητσοτάκης επιχείρησε να αποκρούσει τις επιθέσεις της αντιπολίτευσης, αλλά και πλημμυροπαθών αγροτών και κτηνοτρόφων, ότι η κυβέρνηση τους έχει αφήσει στη μοίρα τους και ότι οι αποζημιώσεις για τις καταστροφές που υπέστησαν ακόμα δεν έχουν φθάσει στα χέρια τους ή τουλάχιστον όχι πλήρως. Μάλιστα, αναμένεται κι άλλη περιοδεία εκεί, πριν από τις εκλογές.

Μια ευρύτερη περιοχή της χώρας η οποία, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, χρήζει «ειδικής μεταχείρισης» είναι η βόρεια Ελλάδα, όπου ειδικά σε πιο συντηρητικά τμήματα του πληθυσμού προκαλεί αναστάτωση η νέα κρίση στις σχέσεις Αθήνας και Σκοπίων, καθώς η νέα πολιτική ηγεσία της Βόρειας Μακεδονίας εμφανίζεται να αμφισβητεί τη Συμφωνία των Πρεσπών.

Όπως ανακοίνωσε ο υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών Νίκος Ταχιάος, ο πρωθυπουργός θα επισκεφθεί την ερχόμενη Δευτέρα τη Θεσσαλονίκη, απ’ όπου αναμένεται να ανακοινώσει τις επεκτάσεις του μετρό της πόλης, ενώ δεδομένο θεωρείται ότι ο Μητσοτάκης θα αναφερθεί και στο θέμα της Βόρειας Μακεδονίας, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι θα ασκήσει μεν κριτική στη συμφωνία, ωστόσο θα στείλει αυστηρό μήνυμα στα Σκόπια ότι η τήρηση των συμφωνηθέντων είναι sine qua non προϋπόθεση για την ενταξιακή προοπτική της γειτονικής χώρας.

Οι τρεις άξονες

Συνολικά η στρατηγική του πρωθυπουργού μπορεί να αναλυθεί σε τρεις άξονες όσον αφορά τις περιοδείες του στη χώρα:

● Σαφές μήνυμα για τη σημασία των ευρωεκλογών, αλλά και για τη σημασία η Ν.Δ. να είναι πρώτο κόμμα και με «καθαρή» διαφορά από τους αντιπάλους της, ώστε να διασφαλιστεί η πολιτική σταθερότητα και συνέχεια των μεταρρυθμίσεων, αλλά και η ισχυρή «φωνή» της Ελλάδας στα ευρωπαϊκά όργανα.

● Επίθεση στην αντιπολίτευση, ότι δεν διαθέτει εναλλακτική πολιτική πρόταση και ότι καταφεύγει σε λαϊκίστικα σχήματα ή στην τακτική των «λεφτόδεντρων», απειλώντας την οικονομία της χώρας.

● Έμφαση στις ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής, στα προβλήματα και στα όσα έχει κάνει η κυβέρνηση για την επίλυσή τους, μαζί με τα έργα που έχουν δρομολογηθεί εκεί.

Φυσικά, στην κυβέρνηση αναγνωρίζεται ότι το ζήτημα της ακρίβειας παραμένει ένα τεράστιο «αγκάθι» – ο ίδιος ο Μητσοτάκης παραδέχεται όπου σταθεί κι όπου βρεθεί το μέγεθος του προβλήματος – το οποίο αναμένεται να προκαλέσει φθορά, ωστόσο, η «γραμμή» για το θέμα δεν αλλάζει.

Το βασικό επιχείρημα είναι πως γίνεται ό,τι είναι εφικτό για τον έλεγχο της αγοράς και, ταυτόχρονα, αυξάνονται τα εισοδήματα των πολιτών (είτε μέσω φοροελαφρύνσεων είτε μέσω αυξήσεων σε μισθούς και συντάξεις), ώστε ο πληθωρισμός να «δαγκώνει» λιγότερο και, όταν η κρίση περάσει, οι προϋπολογισμοί των νοικοκυριών να είναι αντικειμενικά ενισχυμένοι. Ωστόσο, όσο περνά ο καιρός και οι τιμές όχι μόνο δεν πέφτουν αλλά συνεχίζουν να ανεβαίνουν, τόσο πιο δύσκολο γίνεται να περάσει το αφήγημα αυτό στους πολίτες.

Οι υπουργοί που… τρέχουν

Από την άλλη οι υπουργοί – συντονιστές της προεκλογικής εκστρατείας της Ν.Δ. σε διάφορες περιφέρειες της χώρας έχουν ήδη πιάσει δουλειά: για παράδειγμα ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης επισκέφθηκε τη Θεσσαλία και συγκεκριμένα τη Λάρισα, απ’ όπου έστειλε το μήνυμα στους πλημμυροπαθείς ότι θα υπάρξουν ειδικές φορολογικές διευθετήσεις τον Σεπτέμβριο του 2024, καθώς και αναστολή καταβολής του ΕΝΦΙΑ για τρία χρόνια.

Από την πλευρά του ο «συντονιστής Κρήτης» Κυριάκος Πιερρακάκης, από το Ρέθυμνο, ανακοίνωσε ότι το αίτημα για τα δυσπρόσιτα σχολεία του δήμου Μυλοποτάμου θα γίνει δεκτό, όπως και όλα τα θέματα που προκύπτουν από τις υπηρεσίες, ενώ την Τετάρτη ο «συντονιστής Κεντρικής Μακεδονίας» υπουργός Άμυνας Νίκος Δένδιας επισκέφθηκε την Κατερίνη.

Αντίστοιχες εξορμήσεις θα κάνουν και οι υπόλοιποι υπουργοί – συντονιστές στις περιφέρειες που έχουν αναλάβει, καθώς ο Μητσοτάκης θέλει να «τρέξει» όλος ο κομματικός μηχανισμός για να υπάρξει κινητοποίηση, ενημέρωση και – τελικά – συσπείρωση των ψηφοφόρων που για διάφορους λόγους έχουν… αποστασιοποιηθεί από τη Ν.Δ. και «γλυκοκοιτάζουν» προς τα κόμματα που βρίσκονται στα δεξιά της.

Πάντως οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι υπάρχει μια ανάκαμψη για το κυβερνών κόμμα και σταθεροποίηση για την Ελληνική Λύση, τη Νίκη και τη Φωνή Λογικής της Αφροδίτης Λατινοπούλου. Πρέπει βεβαίως να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, εκφράζονται και κάποιες επιφυλάξεις για το μέγεθος της κινητοποίησης αυτής και τις συνέπειες που μπορεί να έχει στη λειτουργία της κυβέρνησης, ειδικά δε στο λεγόμενο «day-to-day».

Διαβάστε επίσης:

ΣΥΡΙΖΑ: «Ο “κεντρώος” Μητσοτάκης να ζητήσει συγγνώμη για ακροδεξιούς χαρακτηρισμούς στελεχών του, αλλιώς να βάλει την περικεφαλαία του»

Μαρινάκης για νέα γυναικοκτονία: Υποκριτική η στάση του ΣΥΡΙΖΑ, η κυβέρνηση έχει λάβει μέτρα

Νέα Αριστερά για Μητσοτάκη: «Σπόνσορας της εισφοροδιαφυγής και της μαύρης εργασίας – Μέγας χορηγός των εθνικιστών του VMRO»