Αφιέρωμα: Η Ελλάδα της Μεταπολίτευσης και της Ευρώπης – Η διακυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή

Μέρος δέκατο

Η κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή ήρθε ως συνέχεια της οκταετίας Σημίτη, η οποία είχε κάθε λόγο να υποστηρίξει ότι παρέδωσε μια χώρα με καταφανώς περισσότερες και ιδιαίτερα ουσιώδεις επιτυχίες από αποτυχίες. Ως προς τις δεύτερες είναι γεγονός ότι στη διάρκεια της τελευταίας τετραετίας ανακόπηκε η εκσυγχρονιστική προσπάθεια της κυβέρνησης Σημίτη. Όπως αποδείχτηκε εκ των υστέρων με δραματικό τρόπο, η αναδίπλωση στην ασφαλιστική μεταρρύθμιση του Τάσου Γιαννίτση έπαιξε καθοριστικό ρόλο για τον Αρμαγεδδώνα που ακολούθησε μερικά χρόνια αργότερα. Εκτός από την παντελώς

ανίκανη και υπονομευτική διακυβέρνηση που ακολούθησε η πολιτική Καραμανλή – Αλογοσκούφη, η αναγκαία αυτή μεταρρύθμιση ήρθε να προσκρούσει στις λαϊκίστικες αντιδράσεις της δεξιάς και αριστερής αντιπολίτευσης. Πρωταγωνιστές της ανεδείχθησαν οι κρατικοδίαιτοι συνδικαλιστές.

Καταστροφική επίσης υπήρξε η λυσσαλέα εναντίωση του βαθέος ΠΑΣΟΚ. Προφανώς σε αυτά πρέπει να προστεθεί και η ενεργητική άρνηση του λαού να ξεβολευτεί από τα κεκτημένα. Έκτοτε ανακαλύφθηκαν πολλοί υπαίτιοι της χρεοκοπίας, δίχως ωστόσο κανείς πολιτικός ή συνδικαλιστής να νιώσει τη στοιχειώδη ανάγκη να ζητήσει μια συγγνώμη. Κανείς, ούτε από αυτούς που κυβέρνησαν ούτε από αυτούς που αντιπολιτεύτηκαν με τρόπο ώστε να καταρρεύσει η χώρα. Η Ελλάδα θα πλήρωνε ακριβά μεταξύ άλλων τους Κολλάδες και τους Φωτόπουλους…

Τον πρώτο χρόνο της πρώτης κυβέρνησης Καραμανλή (2004 -2007) είχαμε την τέλεση των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, γεγονός που έστρεψε τα φώτα της παγκόσμιας κοινότητας στην Ελλάδα και τόνωσε την εθνική υπερηφάνεια, όπως και την κατάκτηση του Euro από την Εθνική Ομάδα Ποδοσφαίρου.

Ο Αρμαγεδδών Καραμανλή – Αλογοσκούφη

Πέρα από την πανηγυρική ατμόσφαιρα, ωστόσο, ο οίστρος των Καραμανλή – Αλογοσκούφη κατά του ΠΑΣΟΚ κατέληξε στην εθνική καταστροφή: Πρώτο τους πολιτικό – οικονομικό μέλημα ήταν να καταγγείλουν την Ελλάδα ότι πλαστογραφούσε τα στατιστικά προκειμένου να μπει η χώρα μας στην Ευρωζώνη. Με οίηση – που αναγνωρίσαμε ξανά με καταστροφικά αποτελέσματα αρκετά χρόνια μετά, στο πρόσωπο του Βαρουφάκη – ο Αλογοσκούφης από τις πρώτες κιόλας στιγμές της υπουργίας του έδειξε ότι στόχος του ήταν να απαξιώσει πλήρως το ΠΑΣΟΚ στο πεδίο της οικονομίας. Αδίστακτος και εμπαθής, ξεκινά τη δημοσιονομική απογραφή που οδήγησε την οικονομία μας στην κοινοτική επιτήρηση. Έχοντας τους ανεκδιήγητους Αλμούνια και Μπαρόζο να κάνουν τα στραβά μάτια, αλλάζουν τον τρόπο καταγραφής των αμυντικών δαπανών μεγαλουργώντας στη δημιουργική λογιστική…

Δεν εμφάνισαν πουθενά τα χρέη των νοσοκομείων που συσσωρεύτηκαν και ξεπέρασαν τα 6 δισ. ευρώ, ενώ «έθαβαν» τα πραγματικά ελλείμματα των Ταμείων, διατηρώντας λογαριασμούς εκτός προϋπολογισμού. Τι πέτυχε το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης Καραμανλή; Παρέλαβε από τον «αρχιερέα της διαπλοκής» έλλειμμα 2,95% για να το παραδώσει ψευδώς στο 12,7%, που τελικά ήταν 15%, και το φόρτωσαν άρον – άρον στο ΠΑΣΟΚ, που εκείνη την εποχή είχε άλλους περισπασμούς με τους αμέτρητους μνηστήρες να διεκδικούν την εξουσία από τον Παπανδρέου.

Πριν φτάσουμε, ωστόσο, εκεί, να θυμίσουμε ότι η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ελληνική οικονομία είχε τίτλο «Οι επενδύσεις επιστρέφουν πάλι» και σημείωνε ότι το έλλειμμα θα μειωθεί σε 2,6% το 2007 και σε 2,4% το 2008. Να θυμίσουμε επίσης ότι τότε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν ο Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο και κοινοτικός επίτροπος υπεύθυνος για τα οικονομικά ο Χοακίν Αλμούνια.

Στο μεταξύ, κατά τη διακυβέρνηση Καραμανλή έγιναν 302.151 προσλήψεις στο Δημόσιο, σε μια συγκυρία που η ελληνική επιχειρηματικότητα ήταν στο ναδίρ και η Ελλάδα είχε καταρρεύσει οικονομικά – αλλά ο Αλογοσκούφης δήλωνε ότι «η οικονομία είναι θωρακισμένη».

Η δεύτερη θητεία του Καραμανλή σε λιγότερο από δύο χρόνια ολοκλήρωσε την καταστροφή. Χαρακτηριστική είναι η κριτική που του ασκεί η γερμανική εφημερίδα «Handelsblatt»: «…Με μια πολιτική ανεξέλεγκτων δαπανών, ο μάλλον ανίδεος σε οικονομικά και δημοσιονομικά ζητήματα νομικός επισφράγισε στα έξι χρόνια της πρωθυπουργίας του την πορεία της χώρας του στην καταστροφή του χρέους. Μεταξύ 2005 και 2009 αύξησε τις κρατικές δαπάνες από το 44,6% στο 53,9% επί του ΑΕΠ. Τα έσοδα αντίθετα μειώθηκαν το ίδιο διάστημα από το 39% στο 38%. Η Ε.Ε. παραπλανήθηκε συστηματικά με λάθος δημοσιονομικά στοιχεία: τον Σεπτέμβριο του 2009 η κυβέρνηση Καραμανλή διατεινόταν ότι το έλλειμμα ήταν 3,7%, την ώρα που τα στοιχεία της ελληνικής Κεντρικής Τράπεζας μιλούσαν ήδη για ένα ποσοστό μεγαλύτερο του 10%».

Τον Αύγουστο, πριν από τις εκλογές του 2009, η τότε κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή είχε ήδη φτάσει το έλλειμμα στα 21 δισ. ευρώ (περίπου 9% του ΑΕΠ), όταν η πρόβλεψη του προϋπολογισμού για όλο το 2009 ήταν να μην ξεπεράσει το έλλειμμα τα 9 δισ. ευρώ. Δύο μόλις ημέρες πριν από τις εκλογές, η τότε κυβέρνηση κοινοποίησε επισήμως στη Eurostat στοιχεία για ετήσιο έλλειμμα 6% του ΑΕΠ (14 δισ. ευρώ) και δημόσιο χρέος 257 δισ. – όταν τον Ιούνιο ήταν ήδη 267 δισ. ευρώ!

Είναι χαρακτηριστικό ότι η ανεξάρτητη αρχή των εμπειρογνωμόνων που συστήθηκε αργότερα αναφέρει: «Τα στοιχεία που περιλαμβάνονταν στη γνωστοποίηση της 2ας Οκτωβρίου δεν αντιστοιχούσαν στα στοιχεία που είχαν στείλει στην ΕΣΥΕ οι διάφοροι φορείς και υπηρεσίες». Κοντολογίς, η κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή όχι μόνο εκτροχίασε απολύτως τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας, αλλά το αποσιώπησε από τους Έλληνες πολίτες και εν γνώσει της έστελνε ψευδή στοιχεία στους Ευρωπαίους εταίρους.

Ρωσική ενεργειακή ρουλέτα

Το 2007, η απόφαση του Κ. Καραμανλή να συνάψει οικονομικές σχέσεις με τη Ρωσία του Πούτιν, με τη συμμετοχή της χώρας μας στον αγωγό Blue Stream, ο οποίος θα μετέφερε φυσικό αέριο από τη Ρωσία και διά της Μαύρης Θαλάσσης, της Βουλγαρίας, της Ελλάδας και της Αδριατικής θα κατέληγε στην Ιταλία, θεωρήθηκε από πολλούς μια πολύ έξυπνη κίνηση, που θα ήταν προς το συμφέρον της Ελλάδας.

Ο Καραμανλής – και ίσως αυτό να αποτελεί ένα σημαντικότατο στοιχείο της διακυβερνήσεώς του έως τώρα – καλλιέργησε τις σχέσεις της Ελλάδας με τη Μόσχα, στο οικονομικό πεδίο, αξιοποιώντας το ενδιαφέρον της Ρωσίας του Πούτιν, παρά το γεγονός ότι η Ουάσιγκτον κατ’ επανάληψη προέβη σε «φιλικές συστάσεις», επισημαίνοντας τον κίνδυνο μονομερούς ενεργειακής εξαρτήσεως.

Μέχρι πρόσφατα, μάλιστα, γράφονταν άρθρα που έκαναν λόγο «γιατί έπεσε ο Καραμανλής», υπονοώντας ότι τον έριξαν οι Αμερικανοί. Παρ’ όλα αυτά, οι εξελίξεις μάλλον δεν δικαίωσαν την άποψη Καραμανλή, ούτε τους συνωμοσιολογούντες θεωρητικούς.

Εσωτερική πολιτική

Κορυφαίες στιγμές της δεύτερης καραμανλικής περιόδου ήταν το «Σκάνδαλο Ζαχόπουλου», το «Σκάνδαλο Siemens», το «Σκάνδαλο Βατοπεδίου» και το «Σκάνδαλο Βουλγαράκη», όπως και η πλήρης ανικανότητα της κυβέρνησης να διαχειριστεί τα γεγονότα που ακολούθησαν μετά τη δολοφονία του Γρηγορόπουλου, που, σύμφωνα με αρκετούς κοινωνιολόγους και πολιτικούς επιστήμονες, άνοιξαν την πόρτα της εξουσίας στον ΣΥΡΙΖΑ και το «φαινόμενο» Τσίπρα. Η αμοιβαία συμπάθεια των δύο αυτών μοιραίων για τη μεταπολιτευτική Ελλάδα πολιτικών, του Κ. Καραμανλή και του Α. Τσίπρα, είναι γνωστή και δεν έμεινε μόνο στα λόγια και τις δηλώσεις, αλλά και στις πράξεις.

Η θεωρία αυτή επιβεβαιώνεται κατά έναν μάλλον ειρωνικό τρόπο, καθώς ο Κώστας Καραμανλής υπήρξε ο βασικός χορηγός που στήριξε τον ΣΥΡΙΖΑ με τους στενότερους συνεργάτες του: τόσο με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο όσο και με τον Πάνο Καμμένο, που υπήρξε ο συγκυβερνήτης του Τσίπρα. Αντώναρος, Σπηλιωτόπουλος και άλλες κορυφαίες καραμανλικές προσωπικότητες έρχονται και παρέρχονται στον χώρο της ριζοσπαστικής Αριστεράς μέχρι σήμερα, ανανεώνοντας τη θεωρία περί του ύφους και του ήθους της εξουσίας!

Διαβάστε επίσης:

Αφιέρωμα: Η Ελλάδα της Μεταπολίτευσης και της Ευρώπης – Η χρυσή εποχή του Σημίτη

Η Ελλάδα της Μεταπολίτευσης και της Ευρώπης: Η τριετία του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη

Μέρος Έβδομο: Από την κυβέρνηση Τζαννετάκη στην κυβέρνηση Μητσοτάκη