EBRD: Βλέπει ανάπτυξη 2,3% φέτος και 2,6% το 2025 στην Ελλάδα – Η πρόκληση του Ταμείου Ανάκαμψης και των εξαγωγών

Ανάπτυξη 2,3% περιμένει για την ελληνική οικονομία το 2024 η EBRD, ενώ ο πήχυς για το 2025 τίθεται στο 2,6%.

Όπως σημειώνει η EBRD, έπειτα από την ισχυρή μεταπανδημική ανάκαμψη το 2021 και το 2022, το ελληνικό ΑΕΠ αυξήθηκε μόνο κατά 2% το 2023, αν και εξακολουθεί να υπερβαίνει σημαντικά τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Τόσο η ιδιωτική όσο και η δημόσια κατανάλωση αυξήθηκαν σχεδόν 2%,

οι επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 4% και οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 3,7%, υπερβαίνοντας την αύξηση των εισαγωγών (2,1%).

Οι αφίξεις και οι εισπράξεις τουριστών αυξήθηκαν σημαντικά το 2023, ξεπερνώντας τα προ πανδημίας επίπεδα. Οι δείκτες εμπιστοσύνης άρχισαν επίσης να κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, ενώ η αποκλιμάκωση των τιμών της ενέργειας βοήθησε στη μείωση του πληθωρισμού το 2023. Ο πληθωρισμός ήταν 3,5% το τελευταίο τρίμηνο του 2023, έχοντας φτάσει σε διψήφια ποσοστά το 2022.

Επιπλέον, η Ελλάδα ανέκτησε την πιστοληπτική ικανότητα επενδυτικής βαθμίδας μέσα στο 2023, από τρεις εκ των τεσσάρων βασικών οίκων αξιολόγησης.

Ο προϋπολογισμός κατέγραψε πρωτογενές πλεόνασμα 1,9% του ΑΕΠ το 2023 και οι δημοσιονομικές προοπτικές εκτιμάται ότι είναι σύμφωνες με τις διατάξεις του Συμφώνου Σταθερότητας, που επανενεργοποιήθηκε από το 2024.

Η οικονομική εμπιστοσύνη βελτιώνεται σταθερά, με τον δείκτη PMI να παρουσιάζει ανοδική τάση το πρώτο τρίμηνο του 2024 (56,9 τον Μάρτιο του 2024, το υψηλότερο επίπεδο από τον Φεβρουάριο του 2022) και τον Δείκτη Οικονομικού Κλίματος (ESI) να φτάνει σε υψηλό 7 μηνών (108,4 τον Μάρτιο του 2024). Και οι δύο δείκτες παραμένουν σε σχετικά υψηλά επίπεδα σε σύγκριση με την Ευρωζώνη.

Επιπλέον,  η EBRD επισημαίνει ότι έχει σημειωθεί καλή πρόοδος στην υλοποίηση έργων που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης, μετριάζοντας τους αρνητικούς κινδύνους που προέρχονται από τις αναταράξεις σε παγκόσμιο και περιφερειακό επίπεδο, καθώς και από τις καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα.

Βασικοί κίνδυνοι θεωρούνται αυτοί που σχετίζονται με πιθανές καθυστερήσεις στα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και η αδυναμία σε βασικές εξαγωγικές αγορές και κρίσιμες χώρες για τον ελληνικό τουρισμό.

Οικονομικό Κλίμα και Ταμείο Ανάκαμψης

Επιπλέον, η Ελλάδα επέστρεψε στην επενδυτική βαθμίδα κατά τη διάρκεια του 2023 για τρεις από τους τέσσερις κύριους οίκους αξιολόγησης. Ο προϋπολογισμός κατέγραψε πρωτογενές πλεόνασμα 1,9% του ΑΕΠ το 2023 και οι δημοσιονομικές προοπτικές εκτιμάται ότι είναι σύμφωνες με τις διατάξεις του υφιστάμενου Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το οποίο επανενεργοποιείται από το 2024.

Από εκεί και πέρα, σύμφωνα πάντα με την EBRD, η οικονομική εμπιστοσύνη βελτιώνεται σταθερά, με τον Δείκτη Υπευθύνων Προμηθειών (PMI) να παρουσιάζει ανοδική τάση το πρώτο τρίμηνο του 2024 (56,9 τον Μάρτιο του 2024, το υψηλότερο επίπεδο από τον Φεβρουάριο του 2022) και τον Δείκτη Οικονομικού Κλίματος (ESI) να φθάνει σε υψηλό 7 μηνών (108,4 τον Μάρτιο του 2024). Και οι δύο δείκτες παραμένουν σε σχετικά υψηλά επίπεδα σε σύγκριση με τη ζώνη του ευρώ.

Επιπλέον, όπως σημειώνεται έχει πραγματοποιηθεί πρόοδος στην υλοποίηση έργων που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης, μείωση των καθοδικών κινδύνων που προέρχονται από τις παγκόσμιες και περιφερειακές αναταράξεις, καθώς και από τις καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα. Συνεπώς, οι συνολικές βραχυπρόθεσμες προοπτικές παραμένουν θετικές, με την ανάπτυξη να αναμένεται να επιταχυνθεί στο 2,3% το 2024 και στο 2,6% το 2025.

«Πέφτουν» οι εκτιμήσεις για την παγκόσμια ανάπτυξη

Σε διεθνές επίπεδο, η τράπεζα «έριξε» τις τις εκτιμήσεις της για ανάπτυξη κατά 0,2 και συγκεκριμένα στο 3% λόγω της «πιο αργής από την αναμενόμενη ανάπτυξη στις αρχές του 2024 στην Κεντρική Ευρώπη και τις χώρες της Βαλτικής, ακολουθώντας την αδύναμη ανάπτυξη στη Γερμανία».

Όπως σημειώνει η έκθεση, «οι γεωπολιτικές εντάσεις έχουν βαθύτατο αντίκτυπο στις περιοχές της EBRD και πέραν αυτών, οδηγώντας σε ταχύ κατακερματισμό του εμπορίου και των επενδύσεων και σε αξιοσημείωτη αύξηση των αμυντικών δαπανών. Καθώς το «μέρισμα της ειρήνης» έχει απομειωθεί, από τον Φεβρουάριο του 2022, το εμπόριο όπλων ως ποσοστό των εισαγωγών και εξαγωγών των οικονομιών της ΕΕ στις περιοχές της EBRD αυξήθηκε από 0,1% (σταθερό για χρόνια) σε 0,3% έως 0,5%».

Η EBRD επισημαίνει ως αρνητικό ζήτημα τον κατακερματισμό του εμπορίου και των άμεσων ξένων επενδύσεων, ενώ για τη νότια και ανατολική Μεσόγειο εκτιμά ότι ο πόλεμος στη Γάζα θα έχει αρνητικές επιπτώσεις μέχρι και τα τέλη του 2025.

Επιπρόσθετα, η ανάπτυξη στη νότια και ανατολική Μεσόγειο αναμένεται να επιταχυνθεί από 2,7% το 2023 σε 3,4% το 2024 και 3,9% το 2025, αναφέρεται στην έκθεση, ενώ οι οικονομολόγοι της σημειώνουν πως «Αυτό αντιπροσωπεύει αναθεώρηση προς τα κάτω της προηγούμενης πρόβλεψης για το 2024 λόγω της βραδύτερης υλοποίησης μεγάλων δημόσιων επενδυτικών έργων στην Αίγυπτο και των δευτερογενών επιπτώσεων από τον πόλεμο στη Γάζα».

Η ανάπτυξη στις χώρες που δραστηριοποιείται η EBRD επιβραδύνθηκε από 3,3% το 2022 σε 2,5 % το 2023, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία έφερε συνέπειες, οι τιμές της ενέργειας στην Ευρώπη παρέμειναν σχετικά υψηλές και η μετα COVID ανάκαμψη στον τομέα των υπηρεσιών εξαντλήθηκε. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης μειώθηκε από τον παγκόσμιο μέσο όρο του 2,7%.

Για φέτος, το ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί σε αυτές τις χώρες κατά 3% και κατά 3,6% το 2025.

Στη Ρωσία, η συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 1,2% το 2022 ακολουθήθηκε από μια αύξηση της τάξης του  3,6% το 2023, καθώς η αμυντική βιομηχανία σημείωσε σημαντική άνοδο, κάτι που οδήγησε σε ανάκαμψη πέραν του αναμενόμενου.