Ευρωπαϊκό Δικαστήριο – θρησκεία: Η απαγόρευση των θρησκευτικών συμβόλων δεν παραβιάζει την ελευθερία

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιώματων απέρριψε την προσφυγή τριών νεαρών κοριτσιών από το Βέλγιο, οι οποίες είχαν προσφύγει σε αυτό καθώς τους είχα απαγορευτεί να φορούν τη μαντίλα, σύμβολο της μουσουλμανικής θρησκείας, στο σχολείο που φοιτούσαν. Το δικαστήριο αποφάνθηκε πως δεν θίγονται τα θρησκευτικά δικαιώματα των μαθητών όταν αυτοί δεν φορούν θρησκευτικά σύμβολα εντός του σχολείου. Οι τρεις Βελγίδες παρακολουθούσαν δημόσιο σχολείο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που ανήκει στην φλαμανδική κοινότητα και η οποία αποφάσισε το 2009 να επεκτείνει σε ολόκληρο το δίκτυο των σχολείων την απαγόρευση των ορατών θρησκευτικών συμβόλων στους μαθητές.

Οι γονείς των τριών Βελγίδων απευθύνθηκαν χωρίς επιτυχία στην βελγική δικαιοσύνη με το αίτημα να κριθεί παράνομη αυτή η απαγόρευση, θεωρώντας ότι το μέτρο αντιβαίνει στην ελευθερία του θρησκεύματος. Οι τρεις Βελγίδες που είναι πλέον 20 ετών, επιδίωξαν στη συνέχεια να απευθυνθούν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Στρασβούργου, υποστηρίζοντας ότι η απαγόρευση αυτή παραβιάζει τα δικαιώματά τους όπως αυτά κατοχυρώνονται από τα άρθρα 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής), 9 (ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και θρησκευτική ελευθερία), 10 (περί ελευθερίας της έκφρασης) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, καθώς και από το άρθρο 2 του πρωτοκόλλου 1 (δικαίωμα στη εκπαίδευση) και το άρθρο 14 (απαγόρευση διακριτικής μεταχείρισης).

Το Δικαστήριο έκρινε ότι «η ιδέα της ουδετερότητας της εκπαίδευσης (…) νοούμενη ως απαγόρευση, κατά καθολικό τρόπο, της χρήσης ορατών θρησκευτικών συμβόλων από τους μαθητές δεν θίγει την θρησκευτική ελευθερία καθαυτή». Σημείωσε επίσης ότι, η απαγόρευση κατά της οποίας προσέφυγαν οι τρεις μουσουλμάνες δεν αφορά αποκλειστικά την ισλαμική μαντίλα, αλλά κάθε θρησκευτικό σύμβολο και ότι οι προσφυγούσες είχαν εκ των προτέρων ενημερωθεί για τους εφαρμοζόμενους κανόνες στα συγκεκριμένα σχολεία και είχαν αποδεχθεί να συμμορφωθούν με αυτούς. Σημειώνεται ότι το συγκεκριμένο δικαστήριο έχει ήδη αποφανθεί για το θέμα των θρησκευτικών συμβόλων στο σχολείο.

Το 2009 είχε απορρίψει την προσφυγή κατά της Γαλλίας έξι μαθητών που αποκλείσθηκαν από τα σχολεία τους διότι φορούσαν ορατά θρησκευτικά σύμβολα, της ισλαμικής μαντίλας και του «keski» που φοριέται κάτω από του τουρμπάνι από τους σιχ. Το Δικαστήριο είχε κρίνει ότι η απαγόρευση δεν στρεφόταν κατά της θρησκευτικής ταυτότητας των παιδιών, αλλά εξυπηρετούσε τον νόμιμο σκοπό της προστασίας των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των άλλων και της δημόσιας τάξης. Σημειώνεται ότι η ίδια απόφαση έχει εκδοθεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και για τους  χώρους εργασίας του δημοσίου, σύμφωνα με την οποία προκειμένου να καθιερώσει ένα απολύτως ουδέτερο διοικητικό περιβάλλον, μια δημόσια αρχή μπορεί να απαγορεύσει την εμφανή χρήση, στον χώρο εργασίας, κάθε συμβόλου το οποίο αποκαλύπτει φιλοσοφικές ή θρησκευτικές πεποιθήσεις.