Η παγίδα της «κανονικότητας» και ο κίνδυνος της χαλαρής ψήφου

Η επιστροφή στην «κανονικότητα», όσο κι αν είναι το ζητούμενο μετά την πολυετή οικονομική κρίση, αποδεικνύεται εξαιρετικά σύνθετη και δύσκολη υπόθεση.

Μετά τις τεράστιες θυσίες της εποχής των Μνημονίων, επικράτησε σε μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης η αισιόδοξη άποψη ότι αν αποφύγουμε τα λάθη του παρελθόντος, δεν έχουμε να ανησυχούμε για τίποτα. Η θεωρία αυτή είχε κάποια βάση, ωστόσο αποδείχτηκε κάπως απλοϊκή. Γιατί πολύ απλά, ακόμη και σήμερα που η χώρα έχει αφήσει πίσω της τη χρεωκοπία, η πληθωριστική

Δεν ήταν, όμως, μόνο η μετά μνημονιακή πορεία της Οικονομίας που δικαίως επηρέασε θετικά την κοινή γνώμη στη χώρα μας. Η εντύπωση ότι έχουμε περάσει σε νέα φάση έγινε ακόμη πιο έντονη μετά την επιτυχή από ελληνικής πλευράς αντιμετώπιση των τουρκικών προκλήσεων στον Έβρο, καθώς επίσης και με την ενίσχυση της αμυντικής θωράκισης της χώρας. Με όλα αυτά, η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια ανέκτησε πράγματι το κύρος της στη διεθνή σκηνή και οι Έλληνες την αυτοπεποίθηση τους. 

Παρά ταύτα, θα ήταν αφελές να συνδέσουμε την επιστροφή στην κανονικότητα με ψευδαισθήσεις που μπορεί να μας οδηγήσουν σε επικίνδυνα μονοπάτια. 

Το σκηνικό που διαμορφώνεται γύρω μας,  μας υποχρεώνει να συνειδητοποιήσουμε ότι η κρίση είναι η νέα κανονικότητα και οφείλουμε να παραμένουμε σε συνεχή εγρήγορση, καθώς τίποτα δεν εξελίσσεται «κανονικά». Τα δυο ανοιχτά πολεμικά μέτωπα - στην Ουκρανία και στην Μέση Ανατολή - επηρεάζουν τις διεθνείς εξελίξεις σε τέτοιο βαθμό που μπορεί να φέρουν ανά πάσα στιγμή τα πάνω, κάτω. Προς το παρόν έχουμε βιώσει μόνο τις οικονομικές επιπτώσεις, υπάρχουν όμως και στρατηγικές επιπτώσεις - άμεσες ή έμμεσες - που προκαλούν μεγάλη αβεβαιότητα: από μια ευρύτερη αποσταθεροποίηση,  ένα νέο μεταναστευτικό κύμα ή μια τρομοκρατική απειλή, μέχρι την πιθανή εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ - ως συνέπεια των εξελίξεων αυτών, έχουμε πολλούς και σοβαρούς λόγους να ανησυχούμε. 

Δεν είναι, όμως, μόνο οι δυο πόλεμοι που δημιουργούν ασταθές περιβάλλον. Είναι και οι ανοιχτές πληγές στη γειτονιά μας που αρχίζουν ξανά να αιμορραγούν. Οι γειτονικές χώρες που διεκδικούν την είσοδο τους στην ΕΕ - αν και γνωρίζουν ότι αυτή περνά μέσα από τις σχέσεις τους με την Ελλάδα - επιλέγουν εσχάτως το δρόμο των προκλήσεων. 

Η Τουρκία, ούτως ή άλλως, μας έχει συνηθίσει σε αυτή την τακτική. Είχε καλλιεργηθεί, ωστόσο, εσχάτως η ελπίδα ότι κάτι αλλάζει. Και όμως, παρά τις συναντήσεις κορυφής και τη βελτίωση του κλίματος στο Αιγαίο, η Άγκυρα δεν χάνει ευκαιρία να δείχνει ότι παραμένει μια αναθεωρητική δύναμη στην ευρύτερη περιοχή. Το δόγμα της «γαλάζιας πατρίδας» παραμένει ενεργό, ενώ στο Κυπριακό η Τουρκία επιδιώκει τη νομιμοποίηση της κατοχής του βόρειου τμήματος του νησιού. Λίγο πριν την επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στην Άγκυρα ανακοινώνεται ότι η Μονή της Χώρας γίνεται τζαμί. Και μερικές μέρες μετά την επίσκεψη ο Τούρκος πρόεδρος επιλέγει να προκαλέσει ξανά την Ελλάδα κατά την ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ποντίων με αναφορές στη Μικρασιατική καταστροφή, κάνοντας λόγο για «ημέρα ξεσηκωμού ενάντια στην εχθρική κατοχή». 

Αλλά δεν είναι μόνο η Τουρκία. Ο Έντι Ράμα επιλέγει να κάνει προεκλογική συγκέντρωση στην Αθήνα την ημέρα της επετείου της σύλληψης του Φρέντυ Μπελέρη, ο οποίος παραμένει στη φυλακή και είναι υποψήφιος ευρωβουλευτής της ΝΔ. Ουδόλως δείχνει να απασχολεί τον Αλβανό πρωθυπουργό η διακηρυγμένη θέση της Αθήνας ότι ο σεβασμός του κράτους δικαίου θα κρίνει την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας του. Κι αυτό, μάλιστα, σε μια εποχή που η ένταξη των δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ αποτελεί διακηρυγμένο πολιτικό στόχο των Βρυξελλών. 

Ξαφνικά, επέστρεψε στην ατζέντα των προβλημάτων μας και το λεγόμενο «Μακεδονικό». Ο νέος κυβερνητικός συνασπισμός με κορμό το εθνικιστικό VMRO, αφού κέρδισε τις εκλογές κατεβαίνοντας υπό την ονομασία «Η Δική μας Μακεδονία» αγνοεί επιδεικτικά τη συμφωνία των Πρεσπών και προκαλεί την Ελλάδα μέσω της ΠτΔ και του προέδρου του VMRO και πρωθυπουργού, αποκαλώντας την Βόρεια Μακεδονία, «Μακεδονία» σκέτο! Η Ελλάδα προειδοποιεί ότι θα εμποδίσει την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας αν δεν σεβαστεί τη συμφωνία των Πρεσπών και το ίδιο πράττει και η ΕΕ. Όμως η νέα κυβέρνηση των Σκοπίων δεν είναι διόλου βέβαιο ότι θα επενδύσει τα επόμενα χρόνια στο ευρωπαϊκό της μέλλον. Το VMRO έχει στενές διασυνδέσεις με τον Όρμπαν, ο οποίος έδωσε άσυλο στον καταδικασθέντα σε φυλάκιση για διαφθορά Γκρουέφσκι, προσπαθώντας να διευρύνει την επιρροή του στα Σκόπια εν όψει της διαφαινόμενης πολιτικής αλλαγής - δηλαδή της ήττας του Ζάεφ. Ο νέος κυβερνητικός συνασπισμός, αν και η χώρα είναι πλέον μέλος του ΝΑΤΟ, ενδέχεται να επιχειρήσει οικονομικού χαρακτήρα συμφωνίες με Κίνα, Ρωσία ή και Τουρκία, προκειμένου να μη χρειαστεί να κάνει τις «θυσίες» που ζητάει η ΕΕ στο θέμα της εφαρμογής της συμφωνίας των Πρεσπών αλλά και στο Σύνταγμα, όπως απαιτεί η Βουλγαρία. 

Τι μας λένε όλα αυτά, ενόψει ευρωεκλογών; Πρώτα απ´ όλα ότι η πραγματικότητα που ζούμε και η κατάσταση που επικρατεί γύρω μας δεν είναι τόσο «χαλαρή», ώστε να δικαιολογεί τη χαλαρή ψήφο ή την αποχή. Δεύτερον, ότι δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις σε σύνθετα προβλήματα, άρα καλό είναι να γνωρίζουμε την πραγματικότητα και να μην πέφτουμε θύματα της εκάστοτε προπαγάνδας που συνειδητά κρύβει τα δύσκολα και προβάλλει τα εύκολα. Άλλωστε, έχει αποδειχθεί κατ' επανάληψη ότι ο λαϊκισμός - ευθύς ή συγκεκαλυμμένος - δεν λύνει προβλήματα. Απλώς προσθέτει καινούργια. Ας είμαστε, λοιπόν, παρόντες, ενημερωμένοι και προσεκτικοί. Όχι στον καναπέ. Στην κάλπη!

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr